50 насандаа ажлаа, бас эд хөрөнгөө алдсан Фред Лудди алдаж, оносон туршлагадаа түшиглэн Америкийн хамгийн инновацилаг компани “ServiceNow”-ийг үүсгэн байгуулснаар карьерынхаа эцсийн мөчид тэрбумтан болжээ.
Вегас л болсон хойно, шүтэн бишрэгчид “Venetian” зочид буудлын үүдэнд буурал үстэй нэгэн алдартантай цуг зураг авахуулахаар овоорон зогсоно. Тэр хүн бол Америкт ид мандаж буй мэдээллийн технологийн компани “ServiceNow”-ийн үүсгэн байгуулагч, 63 настай Фред Лудди. Энэ өдөр Лас-Вегас хотноо цугларсан 18,000 гаруй хүн Уэйн Ньютон, Селин Дион байтугай Зигфрид, Рой нартай ямар ч холбоогүй. Харин эдгээр хүмүүс Луддигийн жил бүр зохион байгуулдаг, хөгжүүлэгчдийн уулзалт “Knowledge”-д хүрэлцэн ирсэн харилцагч, ханган нийлүүлэгч, ажилчид юм.
“Ийм олон хүн өөрийг тань хараад баяр хөөр болоход жинхэнэ рок од мэт санагддаг. Хүртэх ёсгүй мэдрэмж л дээ. Яагаад гэвэл эдгээр хүмүүс өөрсдөө надад эрч хүч өгсөн. Эд нараас л бүх санаа төрсөн. Би зүгээр тэдгээр санааг тэмдэглэн авч, нэгтгэсэн төдий” хэмээн Лудди инээдээ барьж ядан өгүүлнэ. Луддигийн ингэж хөөрч байгаа нь өөрийн гэсэн шалтгаантай. Тэртээ 18 жилийн өмнө ажиллаж байсан компани нь санхүүгийн залилангийн хэргээр сүйрч, 35 сая ам.доллар нь нэг шөнийн дотор салхинд хийсэн одохыг харсан тэрбээр дампуурлын ирмэг дээр байв. Түүнээс нэг жилийн дараа Лудди “ServiceNow”-ийн үндсэн бүтээгдэхүүнийг гэрээсээ хийдэг болов. Харин одоогоос арван жилийн өмнө IPO хийх үедээ түүний компани хоёр тэрбум ам.доллараар үнэлэгдэж байлаа.
Калифорнийн Санта-Клара хотод төвтэй “ServiceNow”- ийн зах зээлийн үнэлгээ өдгөө 86 тэрбум ам.долларт хүрсэн ба “Forbes” сэтгүүлийн энэ оны “Global 2000” жагсаалтад 1449 дүгээрт эрэмбэлэгдэж байна. 6,000 гаруй ажилтантай тус компани 4,000 гаруй харилцагчтай. Үүний 850 нь мөн эл жагсаалтад багтсан юм. 2020 онд “ServiceNow” 4.5 тэрбум ам.долларын борлуулалттай ажилласан бол энэ жил уг үзүүлэлт 30 хувиар өсөх хандлагатай байна. 500 гаруй компани жил бүр “ServiceNow”-ийн бүтээгдэхүүнд дор хаяж нэг сая ам.доллар зарцуулдаг.
Тэд юу худалдаж авдаг вэ? Ажилчдыг мэдээллийн технологи, программ хангамжийн элдэв хүсэлтийг хялбархан зохицуулах боломжоор хангадаг энгийн, уян хатан үйлчилгээ. Яг л “Salesforce”-ийнхан компаниудад гаднын харилцагчтай байгуулсан гэрээ, харилцаа холбоог нь бүртгэж (борлуулалтын ажилтнуудыг зөвлөгөөгөөр хангадаг) өгдөг шиг “ServiceNow” ажилчдын хүсэлт, шаардлагыг хангах дотоод системийг хөгжүүлдэг. Тэд “BMC Software”, “Hewlett Packard Enterprise”, “Cherwell Software”, “CA Technologies” зэрэг программ хангамжийн “дархлагдсан” тоглогчидтой өрсөлдөж, зах зээлийн тэн хагасыг эзлэхээр зүтгэж байна.
“ServiceNow”-ийг “инновацийн эзэн” болгосон тусгай жор нь хоёр төрлийн онцлогтой. Эдгээр нь “энгийн байдал ба бусдын шаардлагад нийцэх чадвар”. “ServiceNow”-ийн программ хангамжийг ашиглахад мэдээллийн технологийн хэлтэс шаардлагагүй. Хүсэлт хүлээн авах, мэдээлэл цуглуулах, ажил үүрэг төлөвлөх үйлдлийг нэг дор төвлөрүүлж, үүнийгээ алгоритмаар дүгнэн шинжилж, цаашдын хэрэгцээг нь тодорхойлох, анхаарах ёстой асуудлыг танилцуулах, үр ашгийг хэмжих зэрэг үүрэг гүйцэтгэнэ. Үйлчилгээний гэрээ сунгах магадлал 90 хувьтай компани дээр хүртэл “ServiceNow”-ийн үзүүлэлт 98 хувьтай байна. “Тэд дэлхийн томоохон компаниудад өөрсдийгөө мэдээллийн технологийн чиглэлээр №1 түнш хэмээн тунхагладаг. Мэдээж тэд гологддоггүй” гэж “Piper Jaffray”-ийн шинжээч Алекс Зукин хэлж байна. Эдгээр хандлага компанийн ирээдүй зөвхөн мэдээллийн технологийн чиглэлээр хязгаарлагдахгүй гэдгийг гэрчилнэ.
Луддигийн ялалт мөн менежментийн хүрээнд хийсэн инновацитай нь шууд холбоотой. Ялангуяа үүсгэн байгуулагчийн хувьд хэзээ зайгаа тавин өгч, өөр хүнд жолоо атгуулахаа мэддэг ховор чанар түүнд бий. 2011 онд тэрбээр гүйцэтгэх захирлын албан тушаалаа хүлээлгэн өгч, бүтээгдэхүүн хариуцсан захирлаар ажиллах шийдвэр гаргажээ. “Фред бол гайхалтай зөвлөгч, дасгалжуулагч, бас анд нөхөр. Тэр биднийг хэрэглэгчийн туршлагаа байнга сайжруулж, бүтээгдэхүүний хэрэглээг улам бүр хялбаршуулахыг хүсдэг” хэмээн өмнө нь “eBay”-ийн гүйцэтгэх захирлаар ажиллаж, өдгөө “ServiceNow”-ийн гүйцэтгэх захирлын албыг хашиж буй Жон Донахью ярив.
Эгогоо хойш тавьж чадвал үр ашгаа хүртдэгийг “Facebook”, “Tesla” мэт “үүсгэн байгуулагч төвтэй”, зэрэг шахуу мэндэлсэн технологийн хэд хэдэн гигантыг ардаа орхисон “ServiceNow” батлан харуулж байна.
Технологийн салбарын хувьд үеэ өнгөрөөсөнд тооцогддог 50 настайдаа “ServiceNow”-г үүсгэн байгуулсан Лудди бардам, итгэлтэй байдлаас илүү саруул ухаанд итгэдэг. Нарийн тооцвол, 49 нас 346 хоногтой байхдаа буюу “үеэ өнгөрөөхөөс” 14 хоногийн өмнө тэрбээр компаниа амжиж байгуулсан аж. “Би хүлээж тэсээгүй. 50 нас хүрвэл бизнес эхлүүлж чадахгүй гэсэн бодол миний далд ухамсарт эргэлдсээр байсан” гэж ярих Луддигийн совин буруу байсныг түүний амжилт баталж байна. Цахиурын хөндийд төдийлөн үнэлэгддэггүй инновацийн жор буюу “туршлага” гэдэг зүйл түүнд байсан юм.
“БИ ХҮЛЭЭЖ ТЭСЭЭГҮЙ. 50 НАС ХҮРЭЭД БИЗНЕС ЭХЛҮҮЛЖ ЧАДАХГҮЙ ГЭСЭН БОДОЛ МИНИЙ ДАЛД УХАМСАРТ ЭРГЭЛДСЭЭР БАЙСАН.”
“SERVICENOW” НЭГЭН ЦАГТ дөрвөн тэрбум ам.доллараар үнэлэгдэж байсан “Peregrine Systems” программ хангамжийн менежментийн компанийн “нурам” дээрээс цойлон босчээ. Лудди 13 жилийн турш технологи хариуцсан захирлын албыг хашиж, тус компанийн “хөдөлгөх хүч”-ийн үүрэг гүйцэтгэж байсан боловч компанийн өсөлт хуурамч эх үүсвэртэй байв. “Peregrine Systems” хоёр жилийн хугацаанд орлогын үзүүлэлт, хувьцааныхаа үнийг хөөргөдүүлэхдээ хэд хэдэн заль хэрэглэжээ. Өндөр үзүүлэлттэй байсан энэхүү компани 2002 онд гэнэтхэн дампуурлаа зарлаж, гүйцэтгэх захирал зэрэг хэд хэдэн удирдах албан тушаалтан шоронгийн хаалга татсан байна. Лудди гэмт хэрэгт буруутгагдаагүй боловч 35 сая ам.доллартай тэнцэхүйц түүний компанийн хувь эзэмшил ганц шөнийн дотор үгүй болжээ.
“Би ажлаа үзэн яддаг байсан. Тэр мөнгийг алдсан нь миний амьдралын хамгийн том аз байсан байх” гэж Лудди өгүүлэв. Сэтгэлээр унахын оронд тэрбээр өөрийн хамгийн дургүй зүйлээ туршиж үзэхээр шийджээ. Мэдээллийн технологийн хэлтэс бол энгийн ажилчдад харьцахад хамгийн түвэгтэй хэлтэс байдаг. Хөрөнгө нь хормын төдийд оргүй хоосон алга болсны дараа Лудди Сан-Диего дахь гэртээ бүгэж, хожим “ServiceNow”-ийг үүсгэх бүтээгдэхүүн дээрээ ажиллаж эхлэв.
“Бүхнийг хийж чадна” гэсэн түүний өөдрөг үзэл Индианагийн Нью-Кэсл тосгоноос гаралтай. Түүний эцэг нягтлан бодогч, эх нь Католик сургуулийн багш байв. Лудди багадаа бусдаас онцгойрдоггүй байсан ч хүрсэн бүхнээ задалж үздэг, машин, механизмд сонирхолтой хүүхэд байжээ. 17 насандаа тэрбээр “American Standard” компанид туслах ажилтан байхдаа оффисын өрөөнд “HP” компьютер угсарсан байхыг хараад ашиглаж үзэхийг ихэд хүсчээ. Тэртээ 1972 онд Нью-Кэсл хотод компьютер, программчлалын талаар мэдлэгтэй хүн ховор байсан ба гарын авлагын ачаар тэрбээр аравхан өдрийн дотор компанийнхаа программист болсон байв.
Үүний дараахан тэрбээр программ хангамжаар дамжуулан хүмүүсийн амьдралыг хялбаршуулах үндсэн зорилгоо тодорхойлжээ. Лудди захиалга бүртгэх программ бичиж, нэг янзын мэдээллийг өдөр бүр тасралтгүй компьютерт бичиж суудаг нярвынхаа ажлыг хөнгөвчилж өгөв. “Технологийн тусламжтайгаар хэн нэгэнд хэзээ ч хийж барахгүй гэж бодсон ажлыг нь хормын төдийд хийх боломж олгоно гэдэг хаана ч байхгүй сайхан мэдрэмж” гэж тэрбээр дурсав.
Индианагийн их сургуулийг орхисон (хичээлдээ суухын оронд ихэнх цагаа программ зохиож өнгөрүүлдэг байв) Лудди “IBM” компанийн өрсөлдөгч, Цахиурын хөндий дэх “Amdahl Corp.,”-ийг зорив.
“Peregrine”-ийг нуран унаж байхад Лудди 30 жилийн туршлага дээрээ үндэслэн хувьсал хийхүйц онцгой санаа дэвшүүлжээ. Тодруулбал, интернэтээр дамжуулан сар бүр төлбөртэй, оффисын үйлчилгээ үзүүлэхээр шийдэв. Ийнхүү аливаа программыг диск ашиглан гар аргаар шинэчлэх шаардлагагүй болсон юм. Энэ бүхнийг 2003 онд санаачилсан гэж үзвэл, Лудди бол программ хангамжийг үйлчилгээ болгон хувиргаж, оффисын ажилчдын хэрэглээг хялбарчлахыг зорьсон анхны хүн. “Peregrine”-д мөн адил ажиллаж байсан түүний дүү Роб 2005 онд ахынхаа компанид хамгийн анхны худалдааны төлөөлөгчөөр нэгдэж, бүтээгдэхүүнээ анх зах зээлд нэвтрүүлжээ.
Харин зах зээл тэдний бүтээгдэхүүнийг таатай хүлээж авсангүй. “Бид ажлын урсгал зохицуулах маш энгийн платформ бүтээсэн. Түүнийгээ хүмүүст танилцуулж гадуур их явдаг байсан боловч тэд манай бүтээгдэхүүнийг сонирхдоггүй байлаа” гэж Лудди дурсав. Тэрбээр цалин тооцоолох программ бүтээхийн тулд автомашинаа хүртэл заржээ. Тэрбээр “Хэрэв технологийн хэрэглээг менежмент талаас нь дэмжээд амжилт олохгүй юм бол бүтээгдэхүүн талаас нь оролдож үзвэл яасан юм бэ? гэж бид хоорондоо ярилцсан” гэв. Харин энэ удаа зах зээл тэднийг уриалгахан хүлээж авав.
2005 оны долдугаар сард “ServiceNow” анхны санхүүжилтээ босгож, “JMI Equity” компаниас 2.5 сая ам.доллар хүлээн авчээ (үүнээс гадна дараагийн хэдэн жилд нь хоёр удаагийн санхүүжилт босгож нийт 1.1 сая ам.доллар татан төвлөрүүлсэн). Компанийн анхны гэрээг хилийн чанадаас үйл ажиллагаа явуулдаг мөрийтэй тоглоомын сайт “WagerWorks”-той 2005 оны сүүлчээр байгуулсан аж. Өсөлт удаан ч тогтмол байв.
2009 оны сүүлчээр “Sequoia Capital” хувь эзэмших замаар 41.4 сая ам.долларын дүнтэй тав дахь удаагийн санхүүжилтийг хийв. Хөрөнгө оруулагч Даг Леон “‘ServiceNow’ харилцагчдаасаа авсан шиг эерэг үнэлгээг өмнө нь хэзээ ч харж байгаагүй” гэв. “ServiceNow”-ийн борлуулалт жилээс жилд хоёр дахин нэмэгдэж, компанийн мөнгөн урсгал нэмэх дүнтэй болсноос гадна “Deutsche Bank”, “Intel”, “McDonald’s” зэрэг харилцагчаар хүрээгээ тэлж, 100 гаруй ажилчинтай болжээ.
Яг энэ үеэс л Лудди эгогоо хойш тавьж, өөрийнхөө оронд туршлагатай гүйцэтгэх захирал томилохоор шийджээ. Луддитэй хамт ажлын ярилцлага хийсэн Леон уг албанд төгс тохирох хүнийг олж харсан байна. Тэр бол “Data Domain” компанийг “EMC”-д худалдагдахаас өмнө олон нийтэд арилжсан туршлагатай, ажил хэрэгч, ул суурьтай Фрэнк Слутмэн байв.
Слутмэн борлуулалтын багийг бүрдүүлэхэд анхаарч, “Johnson & Johnson” гэх мэт илүү том, илүү хөрөнгөтэй үйлчлүүлэгчдийг чиглэж эхлэв. Леоны өгүүлснээр 2011 оны сүүлчээр “VMware”-ийнхан 2.5 тэрбум ам.доллараар худалдан авах санал тавихад компанийн ирээдүй салаа замын уулзвар дээр ирсэн аж. “ServiceNow”-ийн бүтээгдэхүүн “VMware”-ийн дэмжлэгээр цэцэглэн хөгжинө гэж үзсэн Лудди компаниа худалдах хүсэлтэй байв. Тэрчлэн уг борлуулалт Луддид болон удирдах зөвлөлийн хувьд санхүүгийн баталгаа болох байсан учир ихэнх нь худалдахыг дэмжсэн байр суурьтай байв. Харин компанийн хөрөнгө оруулагч “Sequoia”-ийнхан үүнийг “бизнесээ бүрмөсөн алдахад хүрнэ” гэж харжээ. “Бид ‘ServiceNow’-ийг зах зээлд өөрийн гэсэн байр суурь эзэлсэн бүтээгдэхүүнтэй, удирдах багаа төгс бүрдүүлсэн компани гэж харж байсан. Үүнээс гадна тэд нэг л ялагчтай зах зээл дээр оршдог. ‘Salesforce’-ийн дараа ордог, хоёрдугаар зэргийн компани гэж байхгүй шүү дээ” гэж Леон өгүүлэв.
Леон 10 тэрбум ам.долларт хүрэх дөт зам олж харсан бөгөөд улмаар “VMware”-ийн санал болгосон дүнг өөрөөсөө гаргаж, “ServiceNow”-ийг худалдан авах санал тавив. Хэн ч цааргалсангүй.
Эхэндээ тийм ч амар байсангүй. Гурав, дөрвөн сарын турш “Sequoia”-ийнхан удирдлагын багтай таарамж муутай байв. Харин аажим аажмаар компанийн орон зай тэлж эхлэв. 2012 оны зургадугаар сард “ServiceNow” олон нийтэд нээлттэй болсон боловч үйл ажиллагаа нь “VMware”-т худалдагдсан бол хүрэх байсан ашигт түвшинд хараахан хүрэхгүй л байв.
Шинэ хувьцаа гаргах хүчин чадлаа тооцож үзсэн Слутмэн хувьцаанаас олсон мөнгөөрөө дэвшилтэт технологи нэвтрүүлэх, хиймэл оюун ухаанд хөрөнгө оруулах зорилгоор бусад компаниудыг өөртөө нэгтгэж эхэлжээ. Яг л “Salesforce”, “Microsoft” зэрэг технологийн томоохон тоглогчдын хийдэг нүүдэл шиг. Ийнхүү “ServiceNow” хурдтай хөгжиж эхлэв. Тэд алдаа илрүүлэх, нууц үг сэргээх, тоног төхөөрөмж захиалах, шинэ хэрэглэгч бүртгэх, мэдээллийн системийг удирдах, алдаа залруулах, порталаар дамжуулж хариу илгээх гэх мэт нийтлэг үйлчилгээг төвлөрүүлж, автоматжуулснаар мэдээллийн технологи хариуцсан захирлуудын хувьд “нэг цэгийн үйлчилгээ” болон хувирчээ.
2016 он гэхэд тэдний орлого 1.39 тэрбум ам.долларт хүрч, зах зээлийн үнэлгээ 12.34 тэрбум ам.доллараар хэмжигдэж байв. Леон 10 тэрбум ам.долларт хүрнэ гэдгийг урьдчилсан харж байсан шиг “ServiceNow”-ийн баг хамт олон өргөжин тэлэх боломж байгаагаа олж харжээ. Яагаад зөвхөн мэдээллийн технологийн хэлтэст зориулсан үйлчилгээ үзүүлнэ гэж? Тэд программ хангамж, нэр хүндийнхээ тусламжтайгаар үйл ажиллагаагаа харилцагчийн үйлчилгээнээс хүний нөөцийн хэлтэс хүртэл түгээх боломжтой байв.
Ийнхүү Лудди чиглэлээ өөрчлөв. Слутмэн үйл ажиллагаагаа хүний нөөц, аюулгүй байдлын алба зэрэг компанийн бүхий л нэгжид хүргэж тэлэхийн тулд өөр гүйцэтгэх захиралтай болох шаардлагатай гэж үзжээ. Өнгөрсөн жил тэд “eBay”-д гүйцэтгэх захирлын алба хашиж байсан Жон Донахьюг урин авчирч, харин Лудди бүтээгдэхүүн хариуцсан захирлын суудлаас ТУЗ-ийн даргын албан тушаалд шилжив.
Жон Донахью бол мэдээллийн технологийн салбарт мэргэшээгүй нэгэн. “eBay”-ээс өмнө тэрбээр зөвлөх үйлчилгээний гигант “Bain”-д гүйцэтгэх захирлын алба хашиж байсан ба тухайн үедээ “PayPal” дээр төвлөрч байжээ. Түүнд 15 жилийн өмнө Луддид тохиосон “эврика” шиг мэргэн санаа байв. Тодруулбал, ярвигтай үйлдэл бүрийг энгийн, илэрхий болгох. “Миллениал залуус ‘Paypal-ийн нууц үгийг 20 секундийн дотор өөрчилж болдог атал ажлынхаа цахим шуудангийн нууц үгийг сэргээхэд яагаад заавал утсаар дуудлага хийхээс гадна 20 минут зарцуулдаг юм бол?’ гэж гомдоллодог” гэж Донахью сонирхуулав. Мөн тэрбээр “Хэрэглэгч хэрэглээгээ ямар ч өө сэвгүй байлгахыг хүсдэг бол ажилчин хүн ч ялгаагүй шүү дээ” гэж нэмэв.
Иймээс Донахью “ServiceNow”-ийн байгуулсан сүлжээнээс гадна ашиглахад хялбар технологийн системийг нь байгууллагын өнцөг булан бүрт нэвтрүүлэхийг зорьж байна. Хүний нөөц, хамгаалалтын алба, харилцагчийн үйлчилгээ, маркетинг, хууль, санхүү, захиргаа гээд бүхий л газар, хэлтсийг төвлөрсөн нэг өгөгдлийн санд холбосноор тухайн байгууллага уг мэдээлэлд үндэслэн шийдвэрээ оновчтой гаргах боломжтой юм.
Хүмүүсийг ажилд орсон цагаас нь эхлээд хажууд нь үргэлж бэлэн байдаг итгэлт туслагч болох замаар борлуулалтыг тав дахин нэмэгдүүлж 10 сая ам.долларт хүргэх нь “ServiceNow”-ийн зорилго байлаа. 2017 онд “ServiceNow” ажилчдын өдөр тутмын ажил үүрэг, дотоод шилжилт, ээлжийн амралт, чөлөө авах зэрэг ажилд орсон цагаас гарах хүртэл нь бүхий л зохицуулалтыг хийх үүрэгтэй гар утасны аппликейшн гаргасан билээ. Гар утсан дээрх ганц аппликейшнээр дамжуулан өөрийн суух ёстой ширээ, хамт олны талаарх мэдээлэл, оффисын өрөөний зураглал зэрэг мэдээлэлтэй танилцаж, цалингийн мэдээлэл, мэдээллийн технологийн шинжтэй асуултаа харьяалагдах хэлтэс рүү нь илгээж болно. Донахьюгийн харж буйгаар, ширээн дээрээ утас суурилуулах асуудал “Uber”-ээр такси захиалах, “Snapchat”-аар чатлах шиг л амархан байх ёстой аж.
Луддигийн баримталдаг илүү дутуу зүйлгүй, энгийн байх зарчим Санта-Клара дахь “ServiceNow”-ийн төв байрны өнгө төрхөөс тодхон харагдана. Эмх цэгцтэй, саруул орчин, нямбайлан зассан мод, усан оргилуур зэрэг нь “Facebook”, “Apple” зэрэг компанийн нүд гялбам дизайнтай, нүсэр том тоглоомын талбай зэргийн хажууд эгэл харагдана. Саяхан Луддитэй өөрийнх нь өсөж торнисон Сан-Диегод уулзахаар болж, үдийн зоог барих газар асуухад тэрбээр үйлчлүүлэгчдээсээ заавал албан ёсны хувцаслалт шаарддаг “Rudy’s Taco Shop”-ийг сонгож байв. Харин ойрын үед цагийг теннис тоглож, арван настай хүүтэйгээ хамт өнгөрөөх болсон Лудди жийнсэн өмд, пүүз сонгох болжээ. “Сүүлийн зургаан жилийн турш би ингэж үлгэрийн мэт амьдарч байна. Би хүмүүст маш өгөөмөр хандаж байгаа, гэхдээ үүнийг буруугаар ашиглахыг зөвшөөрөхгүй” хэмээн далайн эрэг дээрх гэрийнхээ гадаа, үдийн наранд ээн суух Лудди ярилаа
