2011 онд Фүкүшима цөмийн цахилгаан станцад үүссэн гамшгаас хойш Японы эрх баригчид ногоон эрчим хүчний шинэ эх үүсвэрийн судалгаа, хөгжүүлэлтийн ажилд гол анхаарлаа хандуулж буй. Тэгвэл тус улсын инженерүүд “шавхагдашгүй энергийн нөөц” гэгддэг далайн гүний хүчтэй урсгалыг эрчим хүчний эх үүсвэр болгон хувиргах аварга машиныг бүтээжээ.
Хүнд машин механизм үйлдвэрлэлийн “Ишикаважима-Харима” буюу IHI Corp нь далайн гүн дэх усны урсгалаас эрчим хүч гарган авахын тулд нисэх онгоцтой дүйцэх хэмжээний аварга турбины загварыг амжилттай туршсан байна. Арваад жилийн турш энэ технологи дээр ажиллаж буй тус компани ийнхүү нар, салхинаас хамааралгүй ажилладаг сэргээгдэх эрчим хүчний шинэ эх үүсвэрийн ашиглалтын суурийг тавьжээ.
330 тонн жинтэй уг турбиныг “Кайрюү” буюу “далайн урсгал” хэмээн нэрлэжээ. Бүтцийн хувьд 20 метр урттай их бие болон тус бүртээ 11 метр урт сэнс бүхий цилиндр хэлбэртэй хос генератораар бүрджээ.
Турбин нь зангуут шугам болон цахилгаан утаснуудаар далайн ёроолд бэхлэгдэх бөгөөд далайн урсгалын чигийн дагуу автоматаар байрлалаа тохируулж, усны түлхэх хүчийг эрчим хүч болгон хувиргаад сүлжээнд дамжуулах зарчимтай аж.
Туршилтын үеэр турбин 100 гаруй киловатт эрчим хүч үйлдвэрлэж чаджээ. Цаашид энэ хэмжээг хоёр мегаватт хүргэж, 2030 онд арилжааны үйл ажиллагаагаа эхлүүлэхээр төлөвлөж буйгаа IHI компани мэдэгджээ.
Япон улсын эрчим хүчний үйлдвэрлэлийн ихээхэн хэсэг нь импортын шатах ашигт малтмалаас хамааралтай байдаг. Фүкүшимагийн гамшгийн дараа цөмийн эрчим хүчнээс бусад эх үүсвэрийг хөгжүүлэхэд технологийн нөөц бололцоогоо идэвхтэй ашиглаж байгаа ч харамсалтай нь уулархаг Японы газар зүйн онцлог салхин сэнс, нарны хавтанг байрлуулахад саад учруулдаг юм.
